مقدمه:
فضاهای امن شامل تمامی خزانه ها ، اسلحه خانه ها ، پناهگاه ها ، اتاقهای ضد تشعشع ، Sub Station و Control Room ها می شود.
در ساخت فضای امن ، کارشناسان پس از مراجعه به محل و نقشه برداری ، به اندازه گیری مقاومت سازه و برآورد قیمت پرداخته و پس از تایید مشتری نسبت به ساخت آن با توجه به نیاز اقدام خواهند نمود . در ساخت فضای امن موارد زیر قابل توجه است : قطر دیوار ، تعداد لایه های ورق فولادی و قطر آن ، نوع آرماتور و تراکم و تعداد لایه های آن ، نوع جوش ، جنس روکش ، وزن سازه ، عمق محل احداث از سطح زمین ، مقاومت در برابر انفجار و ....
تعریف فضای امن:
فضای امن اتاقی است که معمولا برای محافظت افراد یا اموال از تهدیدات بیرون احداث می شود . در برخی موارد نیز استفاده از فضای امن برای محافظت افراد از جسمی که داخل اتاق است استفاده می شود ( مثلا فضای امن اتاق پرتونگاری بیمارستانی )
موارد استفاده:
1- خزانه های بانکی و اتاق پول
2- خزانه های نگهداری صندوق امانات
3- اسلحه خانه ها و اتاقهای نگهداری سلاح
4- شیلترهای خاص
5- مراکز آزمایشگاهی سنجش شدت انفجار
6- پناهگاه ها
7- اتاقهای کنترل در صنایع نفت ، گاز و پتروشیمی Sub Station & Control Room
8- مراکز و نقاط استراتژیک که جزء اهداف احتمالی تهاجم هستند ( مثل ایستگاه های رادیویی و تلوزیونی)
9- کلیه مکانهایی که در مباحث پدافند غیر عامل مطرح می شوند
10- مراکز پرتونگاری بیمارستانی
11- مراکز انرژی هسته ای که احتمال تابش اشعه در آن وجود دارد
استاندارد مورد استفاده در ساخت فضای امن:
برای ساخت فضای امن استاندارد مشخصی وجود ندارد . لیکن نزدیکترین استاندارد به مباحث ساخت فضای امن ، استاندارد ملی درخصوص ساخت صندوقهای ضد سرقت است
مراحل مقاومت فضای امن در برابر انفجار :
1- انتشار موج انفجار: پس از وقوع انفجار ، موج انفجار از محل وقوع به اطراف در تمام جهات منتشر می شود و اصلی ترین ضربه به دیواره در همین مرحله وارد می شود
2- برگشت موج: بدلیل وجود کشش سطحی در میان مواد و عدم امکان وجود خلاء در حالت عادی ، پس از انتشار موج انفجار و تساعد آن به اطراف ، موج دومی نیز در خلاف جهت موج اصلی تشکیل شده و به سمت محل انفجار بر می گردد که میزان فشار آن معمولا 30 درصد موج اولیه است و دیواره باید در هر دو مرحله مقاومت کرده و مانع انتشار امواج در محیط امن گردد.
استاندارد ASDL : این استاندارد به زبان ساده یعنی انفجار 1 تن TNT در فاصله 100 فوتی که تولید فشاری معادل 69 کیلو پاسکال در 20 میلی ثانیه آغازین می کند و موج برگشت آن که 30 درصد انفجار اولیه است
انواع فضای امن از نظر ساخت :
1- فضای امن سبک : از این نوع فضای امن در مکانهایی که سازه ممکن است تحمل وزن بالا را نداشه باشد استفاده می شود . در این نوع فضای امن با استفاده از پوکه معدنی و یا فوم در بتون ، وزن آن شدیدا کاهش یافته و امکان ساخت در طبقات فوقانی نیز فراهم می شود . ضمنا در این نوع فضای امن با کاهش استفاده از ورق و آرماتور و جایگزین نمودن مواد سبکتر بجای آنها ، از وزن سازه کاسته می شود
2- فضای امن سنگین: در ساخت فضای امن سنگین هیچگونه محدودیتی وجود ندارد . یعنی بدلیل آنکه این فضای امن معمولا در پایینترین طبقه ساختمان احداث می شود ، امکان افزایش قطر دیواره ها ، قطر ورق و میلگردها و سایر مواد تشکیل دهنده وجود دارد