شاهکار معماری ایران

برج العرب ، شاهکار معماری

برج العرب هتلی مجلل در دوبی، امارات متحده عربی است. ساختمان آن ۳۲۱ متر ارتفاع دارد و در جزیره‌ای مصنوعی ۲۸۰ متر از خشکی بنا شده است. کوچک‌ترین اتاق هتل ۱۶۹ و بزرگ‌ترین اتاق آن ۷۸۰ متر مربع مساحت دارند. رقم دقیق هزینه شده برای ساختمان بنا مشخص نیست، اما گمان می‌رود بیش از ۱ میلیارد دلار آمریکا باشد. برای جبران هزینه‌ها تمامی اتاق‌های هتل بایستی برای ۴۰۰ سال اجاره شوند. صاحبان هتل آن را ۷ ستاره می‌خوانند، اما در واقعیت بیشتر سازمان‌های رتبه‌دهنده تنها تا ۵ ستاره رتبه می‌دهند. هفت طبقه از این هتل به صورت آکواریوم در زیر دریا وجود دارد.

فضای داخلی:

لابی آتریوم برج العرب بلندترین آن در نوع خود در جهان است. زیرا در ارتفاع ۱۸۰ متری واقع شده. آتریوم بیش از یک سوم فضای داخل هتل را در برمی گیرد. درحالی که معماری بیرونی هتل یک معماری کاملاً مدرن است، اما معماری داخلی هتل ترکیبی از سبک شرقی و غربی بصورت بسیار لوکس می‌باشد. در لابی نیم طبقه، یک فواره، یک ستاره سه بعدی اسلامی را بوجود می‌آورد. با وجود اندازه بزرگ برج العرب، تنها ۲۸ طبقه دوبل با ۲۰۲ سوییت دارد. کوچکترین سوئیت ۱۶۹ متر مربع و بزرگ‌ترین آن ۷۸۰ متر مربع می باشد. ستونهای سفید توسکانی و راه پله‌های مارپیچ مرمری با برگهای کار شده بر روی نرده‌ها تأثیر هنر کلاسیک را بر روی طراحی داخلی هتل نشان می‌دهد. حمام های SPA مانند با موزائیک‌های کف و دیوار با شکلهای هندسی عربی، که در تمام ساختمان یافت می‌شود، قابل توجه است. فضای داخلی نیز به واسطه ترکیب تکنولوژی های پبشرفته با ذوق سنتی و بومی در تزیینات و اسباب و اثاثیه آن ، اشرافی ، پر نقش و نگار و مجلل است. تلفیق مکرر عناصر بومی و غیر بومی و قدیم و جدید ، نماد متمایز دبی مدرن است.

این هتل اتاق ندارد ، بلکه دارای سوییت های دوطبقه ای مجهز به رایانه های قابل حمل ، ارتباط اینترنتی و تلویزیون می باشد. هر یک از این سوییت های مجلل دارای طبقه ای گردان ، آسانسور و سینمای شخصی است. در بخش مرکزی آسمانخراش ، فضای بزرگی ( منبع نور) با ارتفاع ۵۴ طبقه وجود دارد که سوییت ها در مقابل آن واقع شده اند. این مکان نیز بسیار مزین و مجلل است، حتی بیش از حد معمول ! هدف از ساخت این فضا ، ساخت مجموعه مکان های منحصر به فردی است که از راه پله های بسیار بزرگ ، ردیفی از ستون های عظیم الجثه ای که از بالا و پایین مخروطی شکل اند.

فضای خارجی:

این هتل به شکل حرف V می‌باشد که یک دکل به آن متصل شده‌است. در فضای بین بالها یا همان V شکل، یک atrium (فضای میان خانه) بوجود آمده که در جلوی آن خمیدگی دارد. در طی روز، کالبد و بدنهٔ سفید یک نور شیری و لطیفی را داخل هتل ایجاد می‌کند در حالی که شیشه شفاف جلو، مقدار زیادی نور و روشنایی ایجاد می‌کند. در شب، هم بیرون و هم درون ساختمان توسط نورهای متغیر، روشن می‌شود. تقریباً بالای ساختمان یک فرودگاه هلیکوپتربی نظیر توسط یک پایه نصب شده‌است.

پشت این سازه از دیواره دوجداره ای با پوشش تفلون ساخته شده است که از این آسمانخراش در برابر گرما و نور شدید بیابان محافظت می کند. این دیواره به دلیل شکل نوک تیزش ، با سازه و نوک برج فاصله دارد. قبل از رسیدن به بالای برج ، نماهای بیرونی ، شکلی فوق مدرن به این بنا داده اند ، آسمانخراشی که نماد پیشرفت و تجدد این کشور است. بی تردید، در بنای بسیاری از آسمانخراش هایی که در آینده ساخته می شوند، از ساختاری مشابه این هتل استفاده خواهد شد. در بالای برج فضایی خالی وجود دارد که در آن ، سه پایه با یکدیگر و با یک آنتن تلاقی می یابند. همچنین فضای مدوری برای فرود هلی کوپتر در فاصله کمی از این سازه و نیز رستوران معلقی در ارتفاع ۲۰۰ متری سطح دریا در آن وجود داردکه بوسیله آسانسوری با دید پانورامیک ( چشم اندازی وسیع) سریعی در نمای بیرونی این آسمانخراش ، قابل دسترسی است . این رستوران، چشم انداز شگرفی را بر فراز خلیج فارس و شهر دبی نمایان می سازد.

این هتل به دلیل فرم منحصر به فرد و سازه سفید رنگ و خیره کننده اش در روز ، از دور قابل رؤیت است. گستره انواع رنگها و تعداد زیاد نورافکن ها ، جلوهای تماشایی به این نما بخشیده است. تصاویر زنده ای که گویی ملهم از داستان های هزار و یک شب است تا واقعیت.

سخنان معمار برج العرب درباره ایده ها و نمادهای خود:

تام رایت گفت: من در هنگام طراحی این پروژه تنها ۳۵ سال داشتم و میانگین سنی تیم اجرایی و طراحی نیز ۳۲ سال بود. هنگامی که به نزد شیخ امارات رفتم و طرح اولیه را به او نشان دادم ایشان فقط به من گفتند که ” اجراش کن” و من بیرون آمدم و در واقع دقیقا متوجه نشدم منظور ایشان چه بوده اما من خودم شخصا به همراه دوستانم به زمین مورد نظر رفتیم و کار را شروع کردیم. درباره ایده های طرح من می خواستم که یک طرح منحصر به فرد که نماد مردم امارات باشد را خلق کنم. بنابراین به دیدن عادات و روش زندگی آنها رفتم و دیدم که اقوام بیابانگردی هستند که چیز زیادی برای نشان دادن ندارند. نهایتا بادگیرها و قایق های ماهیگیری و خیمه ها و نیز شتر نظر من را جلب کرد! این تنها چیزی بود که توانستم پیدا کنم!

درباره اینکه چرا تصمیم گرفته شد که برج بر روی یک جزیره مصنوعی احداث شود گفته شد که تنها دلیل آن این بوده که سایه برج بر روی هتلی که در ساحل قرار داشته نیفتند. اما نکته جالب در ساخت این هتل که کمتر کسی از آن خبردار هست ، صلیبی بودن قسمتی از معماری این هتل هست . به اینطور که هنگامی که از دریا به این هتل نگاه شود ، این هتل به شکل یک صلیب دیده می شود . این هتل که جزو نمادهای دبی بود پس از ساخت کامل هتل و متوجه شدن به طرز معماری این هتل ، نماد این شهر از این هتل برداشته شد. داستان اینجاست که برای ساخت این هتل ، اعراب با بزرگترین معماران جهان برای ساخت این هتل همکاری کردند و معماران مسیحی نیز برای اینکه زرنگی خود را به مسلمانان نشان دهند نمادی از این هتل عظیم را به شکل صلیب درآوردند و تا پایان ساخت این هتل فقط خودشان از این راز آگاه بودند . پس از ساخت این هتل عکسبرداری و فیلمبرداری از هتل ( نمادی که به شکل صلیب هست ) ممنوع شده و هم اکنون نیز به هیچ کس اجازه عکسبرداری از این قسمت هتل داده نمی شود و عکسبرداری و فیلمبرداری پیگرد و مجازات سختی را در امارات خواهد داشت. در ایران نیز میدان آزادی به شکل صلیب ساخته شده به اینصورت که اگر از آسمان به میدان آزادی تهران نگاه کنیم آنرا به شکل یک صلیب می بینیم.