شاهکار معماری ایران

"...می توانید درب را باز کنید و بدون اینکه واقعا حریم خصوصی را نقض کنید، پیش تر بروید. پستچی یا پیک های کالا مجبور به انجام این عمل هستند. شاید اگر کمی در آنجا تعلل کنیم نگاه های پرسش آمیزی در یافت کنیم، اما اگر به نظر رفتار هدفمند و حضور کوتاه مدتی داشته باشیم کسی تمایل نخواهد داشت که علت حضورمان را بپرسد. در مقابل مان دروازه دیگری وجود دارد که هیچ قفلی هم ندارد. می توانیم این درب را هم باز کنیم و جلوتر برویم اما در برابرمان هیچ راهی به جز مسیری که به درب خانه می رسد وجود ندارد، و ما حس می کنیم که فقط زمانی قادر به ورود به این منطقه نیمه خصوصی هستیم که قصد پیش روی بیشتری داشته باشیم. در انتهای این فضای کوچک درب قفل شده با زنگ اخباری که رسیدنمان را اعلام می کند وجود دارد. اگر ساکنین در خانه باشند درب را باز خواهند کرد و ما احتمالا دیواری را در فاصله 1.5 متری می بینیم که دیدمان را به فضاهای داخلی مسدود کرده است. صاحب خانه می تواند در همان محل گفتگوی تقریبا خصوصی با ما داشته باشد یا ما را به فضاهای کاملا خصوصی خود دعوت کند. در نگاه اول، همانگونه که فیلیپ جانسون می گوید، شاید تمام این فضاها تلف شده باشد. اما همانطور که او و ما می دانیم این فضاها خیلی بیشتر از فضاهایی بی فایده هستند. این فضاها نشانگر و کنترل کننده تغییر از فضاهای عمومی به نیمه عمومی و از نیمه خصوصی به خصوصی هستند. آن ها تعییرات موقعیت، قلمرو، کنترل و رفتار را اعلام می کنند و به روانی سایر عناصر عالی و مجلل معماری، بیانگر زبان فضا هستند."

 ترجمه شده از «زبان فضا»- برایان لاوسون

گفته شد که خطوط در دو وجه عینی و فرضی در آثار هنری ایجاد می شوند و نحوه حضور آن ها در زمینه واجد برخی برداشت های ذهنی می شود. تصویر زیر اثر Fra Angelico است به نحوه بکارگیری خطوط در ایجاد مفاهیم بصری توجه کنید:

خطوط عمودی برای ایجاد شکوه و عظمت بکار گرفته شده و خطوط منحنی به منظور القای حرکت در اثر جای گرفته اند، نقش خطوط افقی را می توانید بیابید؟

فرانک لوید رایت به خاطر طراحی پنجره هاش خیلی مشهوره. سبک رایت بر این اساس استوار که بنا باید از درون بر روی سایتی که روش قرار داره رشد کنه.(prairie style)تفاوت شاخصی در طراحی پنجره های رنگی قبل از رایت وجود داره. قبل از این شیشه های رنگی برای بیان داستان یا یادآوری یک خاطره و یا یک شخص به کار می رفتند. رایت اما به جای به تصویر کشیدن افراد و وقایع ترجیح می داد تا با استفاده از رنگ و قسمت های شفاف شیشه فریم هایی رو درست کنه که از پشت اون مناظر به چشم بیان:

شاید تصور شه که معماری معطوف به ایجاد فرم بیرونی و یا ترکیب در گرافیک پلانه. تصویر بالا مربوط به کلیسای رونشان اثر لوکوربوزیه است که هم در ترکیب بیرونی و هم سازمان دهی بیرونی این ویژگی رو داره. در نمای بیرونی فرد فقط تماشاچی است اما در پلان انسان یکی از عناصر اصلی است. پس هر ویژگی فرمالی علاوه بر جنبه های زیبایی شناختی باید حاوی تجربیات انسانی مثل در آستانه بودن یا در مرکز بودن هم باشه. به این کارکردی که از هر بنا هم انتظار می ره اضافه کنین. بنابراین معماری به عنوان ماده و فضایی که بهش فرم می دیم جنبه هایی گسترده تری از آنچیزی که می بینیم داره. مثل این که چطور رفتار می کنیم و یا چطور با دیگران مربوط می شیم.( تمرینی رو که در اون داخل خونه بدوی تون رو با دشک و میز مبله کردید به خاطر بیارین. چطور بعد از تعیین محل قرارگیری دشک ها و سازمان دهی درون فضا، مکان هایی متفاوت در فضا ایجاد شد که قبلا وجود نداشت!)

 دایره مکان مفهومی قدیمی تر از اهرام ثلاثه مصر در معماری داره. تصویر زیر «استون هنج» در انگلستان رو نشون می ده که از دوران 3000 تا 2000 سال قبل از میلاد مسیح بنا شده. بنا روی تپه ای قرار داره و تصور می شه که مربوط به مراسم تدفین بوده. به محل قرار گیری، نوع تعریف مرز و اتفاقی که در مرکز در جریانه توجه کنید. تصور کنید که فردی هستید که می تونه و این اجازه رو داره که به عنوان کاهن بزرگ به مرکز این بنا بره ، تصور کنید که جز مردم عادی هستید که حق ورود به این محوطه رو ندارند. این درک ساده ای است از قدرت معماری در کنترل روابط و جایگاه اجتماعی .